Adıgey'de Adıge Nüfusu Biraz Azaldı
14-25 ekim 2010 günlerinde Rusya Federasyonu’nda genel nüfus sayımı yapıldı, sayıma Adıge Cumhuriyeti de dahildi. Rusya İstatistik Dairesi’nin Adıgey İstatistik Bölümü’nde düzenlenen bir “Yuvarlak Masa” toplantısında Adıgey’deki nüfus sayımı geçici sonuçları değerlendirildi.
“Yuvarlak Masa” toplantısına Adıge Cumhuriyeti Parlamentosu-Xase, AC Tarım Bakanlığı ve diğer devlet kurumları temsilcileri, biliminsanları ve medya mensupları katıldılar.
Toplantıyı bir konuşmayla AC İstatistik Bölümü Müdürü Bedaneko Nurbıy yaptı ve 2010 yılı nüfus sayımının BM (Birleşmiş Milletler Örgütü) gözetiminde yapıldığını belirtti.
Sayım ileri bir teknikle (bizzat konutlara gidilerek) yapıldı ve sayım üç yıl süren bir hazırlık çalışması sonunda gerçekleştirildi. Sayım görevlilerinin eğitimi, ekip başlarının belirlenmesi, gerekli donanımın sağlanması, teknik donanım ve diğer görevler için Adıge Cumhuriyeti adına 60-70 milyon ruble kullanıldı.
1886 sayım görevlisi, 272 eğitmen ve 68 ekip başı sayımda görev aldı. AC İstatistik Bölümü Müdürü Bedaneko Nurbıy, sayımdaki destekleri nedeniyle yerel yönetimler başkanlarına ve Göçmen Şubesi ilgililerine de teşekkürlerini sundu.
Sayım sonuçları kesin değil, geçici. Şu sıralar sayıma ilişkin çalışmalar sürüyor ve kodlamalar gözden geçiriliyor. Adıge Cumhuriyeti nüfus sayımı sonuçları, etnik (ulusal) toplulukların sayıları, dağılımı, değişik dilleri konuşanların sayıları, istihdam (iş sağlama) durumu, konut açığı, yaş durumu ve yaşamın değişik yönlerine ilişkin veriler 2011 yılı nisan ayında açıklanacak.
Bu arada basın mensupları cumhuriyetimizdeki nüfus sayımı sonuçlarını sordular. 30 Ekim 2010 tarihi itibarıyla Adıgey’de 440,3 bin kişinin yaşadığı belirlenmiş bulunuyor .1,200 ile 1,500 arası bir nüfus da yazılamamış durumda. Maykop ve Adıgekale kentleri nüfusları 55’er kişi azaldı, Şevgen ve Tahtamukay rayonları nüfuslarında ise değişklikler oldu. İşsiz sayısı, evi ve eşi olmayan/ bekâr insan sayısı, Adıgey’de yazılmış olmasına karşın başka region (yöre) ve dış ülkelerden gelmiş olanlar ve bunların sayıları önümüzdeki ilkbahar ortalarına doğru açıklanacak.
Üzülüyor olsak da,Adıgey’de ölenlerin sayısı doğan çocuk sayısından fazla. 1993- 2000 yılları arasında Adıgey’de 11 bin 455 kişi öldü, başka region ya da ülkelerden 6 bin 785 kişi Adıgey’e gelip yerleşti. İstatistiklerde bir kural olarak, nüfus artışı değerlendirilirken, doğan insan sayısı yanında, başka regionlardan gelenler, ölenler ve Adıgey sınırları dışına göç edenler de belirtilir. Tahminlere göre Adıgey’de doğum ve ölüm oranları eşitlenemeyecek gibi. Bu yıl ölen sayısı, doğan sayısından 500 daha fazla. 2002 nüfus sayımında nüfusumuz 447,1 bin idi, ölüm fazlalığı nedeniyle bu sayı 440,3 bine inmiş bulunuyor. Durumda önemli bir değişiklik olması da beklenmiyor.
Sayım, bireyler ile teke tek görüşmeye dayalı olarak gerçekleştirildi, hastane ve cezaevlerinde yatanlar, konuklar, belli bir süre için Adıgey’de oturma izni olanlar da bir bir yazıldılar.
Bundan sonraki sayımların yeni teknolojilere göre yapılmaları, konutu olmayan Adıgeylilere yardım yapılması, yerel yönetimlerin yetkilerinin artırılması/ genişletilmesi, yeni iş yerleri açılması ve daha başka sorunlar da toplantıda ele alındı. Bütün bu konular sayım sonuçlarına göre yeniden değerlendirilecek.
Bundan sonraki sayımların elektronik posta yoluyla yapılması toplantıya katılanlar tarafından dilendi.
Ş’avko Aslanguaş, Adıge maq muhabiri
Adıge maq, 01 Aralık 2010
Çeviri: Hapi Cevdet Yıldız
***
Not: 2010 yılı kesin verilerine göre, Adıge Cumhuriyeti nüfusu 425, 386’dır. Bu nüfus içinde 270,714 Rus (% 63,6), 107,048 Adıge (% 25,2), 15,268 Ermeni (% 3,7), 5,856 Ukraynalı (% 1,4), 4,528 Kürt (% 1,1), 2,651 Çerkes (% 0,6), 2,571 Tatar (% 0,6) ve 2,364 Çingene (% 0,55) sayılmıştır.
Adıgey nüfusu 2002’de 445,386 idi. Bu nüfus 2010’da 19,920 azalışla 425,386’ya düştü. Ancak nüfus, 17,065 gibi bir artışla, 2012 yılında yeniden 442,451’e yükselmiştir. Bu 17 bin artış, doğum yoluyla değil, dış göç yoluyla Adıgey'e yapılan girişler sonucu gerçekleşmiş olabilir (bk. "Adıge Ülkesi Yol Geçen Hanı, Herkese Açık, Ama Adıge/ Çerkes Olmamak Koşuluyla"). Ayrıca, 107,048 Adıge nüfusa 2,651 Çerkes nüfusu da eklersek, Adıgeler adına 109,699 sayısını elde etmiş oluruz. Kaynak: Адыгея- ВикипедиЯ
