Tarihin Çağrısı
7 Ağustos 2011
“Poligraf-Kıble” (Güneyin Yalan Makinesi) adlı yayınevince, “Adıgelerin Altın Mirası” (Адыгэмэ ядышъэ кIэныжъ ) başlıklı Adıgece (Çerkesçe) bir tarih kitabı yayınlandı.1000 adet basılan kitabın yazarı,Adıge Cumhuriyeti’nin ödüllü kültür emekçisi,ünlü arkeolog Tev Aslan’dır (*).
Tev Aslan (Тэу Аслъан),kitabında,Adıgelerin tarih ve arkeolojisini öğrenmek isteyenlere yardımcı olma amacıyla çağrıda bulunuyor,bu bağlamda özet bilgiler de sunuyor.Yazar,tarih öncesi (Пэсэрэ лъэхъан) çağlardan bu yana,-1970’lerde başlatılan- Krasnodar Barajı inşaatının ortaya çıkardığı bulgular da dâhil,topraktan çıkardığı bütün bulgular üzerine yorumlarını sunuyor,geniş ve derinlikli açıklamalarda bulunuyor.
Tev Aslan,çok sayıda arkeolojik yapıtı,bir başına ya da ekip arkadaşları ile birlikte ortaya çıkarmış olan biri,bu yapıtlar şimdi Maykop’taki Adıge Ulusal Müzesi’nde sergileniyor.Sergilenen yapıtlar arasında Vılape höyükleri (**) ve Asran Höyüğü (Асран Iуашъхьэ) (***) kazısında bulunmuş olanlar da bulunuyor.Arkeolog bütün bu bulguları arkeolojik bir bakış açısıyla değerlendiriyor,yorumluyor,genç arkeologlara yardımcı olmaya ve onları mesleğe hazırlamaya çalışıyor,ayrıca Adıge toprağında bulunan arkeolojik buluntuların cumhuriyet dışına kaçırılmasına karşı çağrılarda bulunuyor.
Adıge (Çerkes) arkeolojisi konusunda Çerkesçe olarak yayınlanmış ilk yapıt olan bu kitabını,Tev Aslan,Adıge Cumhuriyeti’nde yaşayan Adıgelere ve diasporadaki soydaşlarımıza ithaf etmiş bulunuyor.Yazarın görüşlerine -tarihe ve arkeolojiye- değer veren kişilerin bu önemli kitabı ilgiyle karşılayacaklarını ve okuyacaklarını umuyoruz.Bu arada,Tev Aslan ile yaptığımız bir söyleşiyi de,önümüzdeki günlerde “Adıge maq” gazetesinde okuyabileceksiniz.
Adıge maq,4 Ağustos 2011
Çeviri:Hapi Cevdet Yıldız
(*)-Tev Aslan ile yapılan bir söyleşi için Bkz. “ Tev Aslan: Tarihsel Mirasımıza Sahip Çıkmazsak, Başkaları Yağmalar”,Cherkessia.net,8 Temmuz 2011.-hcy
(**)-Bkz.“Vılape Höyükleri”, “Jıneps” gazetesi,Sayı 21,Ağustos 2007.-hcy.
(***)-Bkz. “Asran Höyüğü: Öykü ve Gerçek”,Cherkessia.net,17 Ocak 2011.-hcy.