adigehaber
  Çerkes Meclisi'nin 150'nci Kuruluş Yılı
 

Çerkes Meclisi’nin 150’nci Kuruluş Yılı…

 
 

 Nıbe Anzor

9 Mayıs 2012

 

 

  Soçi’de (Шъачэ) Rusya’daki Adıge/Çerkes sivil toplum örgütlerinin katıldığı bir toplantı düzenlendi ve Çerkes Meclisi’nin açılışının 150’nci  yılı  anıldı.

 Soçi’nin Psışşuape (Lazarevsk) ilçesi ile Soçi Merkez ilçesi (rayonu) sınırında yaşanmış olan tarihsel olaylar bize çok şeyi anlatıyor.13 Haziran 1861 günü, Çerkeslerin (Adıgelerin) uzun yıllardan beri sürdürdükleri özgürlük ve bağımsızlık mücadeleleri tarihinin bir dönüm noktası oldu.O gün,Şapsığlar,Vıbıhlar ve Abzahların birleşik öncülüğünde, 12 Adıge soyunun (лIaкъо) temsilcileri Büyük Meclisi (Хэсэшхо) açmak üzere bir araya geldiler ve orada ulusumuzu temsilen bir  Büyük Bağımsız Meclis oluşturduklarını dünyaya ilân ettiler.Bu oluşum daha sonra Çerkes Meclisi adıyla anılır oldu.

 Ulusun kurduğu bu devletin yasama ve yönetim aygıtları,ulusun devlet yapısının da temeli oldu.Daha önceleri Çerkes toprağında kendi başına buyruk yaşayan topluluklar,atılan bu adımla   bir araya getirilmiş ve birleştirilmiş oldu.Fakat Meclis,uzun  ömürlü olamadı,haziran 1861’den mayıs 1864’de değin yaşayabildi.

 …Ünlü Meclis’in  toplanmış olduğu yer de belirlendi.Bu yerde şimdi “Stavropolye” adlı bir dinlenme ve sağlık tesisi bulunuyor.DÇB örgütü (Дунэе Адыгэ Хасэ),sözkonusu  anma toplantısının,Meclis’in toplandığı  yerde yapılmasını kararlaştırdı.Meclis,-aslında- 25 haziran günü açılmıştı (*).Bu yerde ulusumuz açısından yaşamsal düzeyde önem taşıyan çok sayıda politik karar alınmıştı.Psah’e Irmağı (Псахэ) vadisine Adıge soylarının/klanlarının (адыгэ лIакъохэм) önderleri gelmişlerdi,her biri tanınmış olan biriydi,anayurt sevgileri sınırsız olan kişilerdi bunlar.Her biri anayurt için canını vermeye hazırdı.Karandıko Berzeg Hace (Къэрандыкъо Бэрзэдж Хьаджэ),Barakay İsmail (Бэрэкъэе Исмахьилэ),Babıko Hace,Degumıko Hace ve daha başkaları öylesine yürekli  kişilerden idiler.Meclis’in oluşturulması ve çalışma biçiminin belirlenmesi  işi iki hafta kadar bir  zaman almıştı.Çerkes Büyük Bağımsızlık Meclisi’ne 15 üye seçildi,Adıge alt etnik toplulukları/aşiretleri (адыгэ субэтносхэм) adına,Başkanlık makamına (Iэшъхьэ­тет IэнатIэр), oybirliğiyle  Karandıko Berzeg Hace getirildi.Bu da soydaşlarımızın ona büyük bir saygı duymakta olduklarının bir  kanıtıydı.

 Bu  yerin 1 km uzağında,Psah’e Irmağının sol   yamacında “Stavropolye” dinlenme tesisinin ana binası bulunuyor.Meclis için gerekli olan binalar,mahkeme binası,cami ve daha başka binalar o yerde inşa edilmişti.Soydaşlarımız diplomatik işlere de eğildiler,Kafkasya’ya gelecek olan Rus İmparatoru/Çar  ile görüşmek üzere Taman limanına temsilciler gönderilmişti(**).Londra ve İstanbul’a da elçiler/temsilciler gönderiliyordu.Meclis’i dağıtmak için Rus askeri yetkilileri ellerinden geleni yapıyorlardı.Kutaisi genel valisi Kulübakinin,denizden bir çıkartma birliği yollayarak,Temmuz 1862’de meclis binasını yaktırdı.Ancak Meclis,çalışmalarına ara vermedi.O tarihten sonra,Meclis’in oturumları  Berzeg Hace’nin   köyü olan Mutıh’ua’da (Мутыхуа) (şimdiki ‘Plastunki’ köyü) yapılmaya başlandı.Çerkes Meclisi’nin son toplantısı ise,savaşın bitiminden  önce  yapıldı.Son toplantı yeri Kbaada köyü (şimdiki‘Krasnaya Polyana’)  idi.

-Çerkes Meclisi’nin açıldığı bu yerde toplanmış olmamız,ulusumuzu yeniden bütünleştirme mücadelemizde büyük bir tarihî  önem taşıyor,burada bulunmamız, atalarımıza duyduğumuz  saygının bir kanıtıdır,-dedi DÇB Başkanı Ajah’e Kanşewebıy (Ажьахэ Къаншъэобый).-Adıgey,Kabardey-Balkar,Karaçay-Çerkes,Krasnodar Kray,Karadeniz Kıyısı Şapsığ ve Abhazya’daki Adıge sivil toplum örgütleri adına buraya gelen ve ortak amacımızı paylaşan soydaşlarıma teşekkür ediyorum.  

Toplantıya katılanlar Meclisimiz tarihi açısından önem taşıyan yerleri ve  en uzaktaki Kbaada köyünü de ziyaret ettiler.Meclis’in son kez bundan 150 yıl önce toplanmış olduğu da açıklığa kavuşturulmuş oldu.Soydaşlarımız ellerinde Adıge/Çerkes bayrakları ile,ulusumuzun yürüdüğü zorlu yolları izleyerek yürüdüler.Atalarımızın,anayurdun bağımsızlığı ve özgürlük uğruna, savaş cehenneminin  içinde canlarını verdiklerini anlattılar.Asırlık ulu kestane ağacı gölgesinde Şapsığ toplum parlamentosu Onursal Başkanı T’eşu Murdin’in çaldığı kemençenin (şıç’epşıne) çıkardığı ezgiler,acı nağmeler,bize  eski zorlu günleri  yeniden yaşattı,o zorlu günlerin havasını yeniden solumamızı sağladı.

 -Biz Adıge’yiz,Çerkes’iz,Soçi’nin yerlileri,aborojinleriyiz.Devlet yetkililerinin ve  -Rus- sivil toplum kuruluşlarıınn bizlere gereken saygıyı göstermelerini umuyor ve bekliyoruz,-dedi Karadeniz Kıyısı Şapsığları Yaşlılar Konseyi Başkanı Ğoşo Ruslan.

 Çerkes Meclisi’nin 150’nci yılını anma toplantısında DÇB yürütme kurulu üyeleri Yedıc Memet ve Beğuş’e Adam ile Adıgey Adıge Xase örgütü Başkanı Hapaye Arambıy,Kabardey-Balkar Adıge Xase örgütü Başkanı Haşşuıts’e Muhamed,Karaçay-Çerkes Gençlik Örgütü (ныбжьыкIэ Ха­сэ) Başkanı Jıjıw Timur (Жьыжьыу Тимур) ve daha başkaları  da birer konuşma yaptılar.Konuşmacılardan bazıları Krasnodar Kray Tüzüğü’nde (Устав) (***) düzeltmeler yapılması gerektiğini,Krasnodar Kray’da yerli bir toplum olarak Adıgelerin (Çerkelerin) yaşadığının belirtilmesi gerektiğini,Kuban ulusal marşında ve tekstinde (marşın sözlerinde) bulunan  ve Krasnodar Kray  topraklarında yaşayan Müslümanları aşağılayıcı    ifadelerin  silinmeleri gerektiğini, 2014 yılının Rus-Kafkas Savaşı’nın sona erişinin 150’nci yılı olacağını ve bu tarihsel gerçeğin  unutulmaması gerektiğini  dile getirdiler.Bu önemli günü karşılamak üzere Adıgelerin Dünya Kongresi’ni (Адыгэхэм я Дунэе Зэфэс) toplamanın tam  zamanı olduğu da belirtildi.

 

Nıbe Anzor

Şapsığ gazetesi muhabiri

Adıge maq,12 Eylül 2011

Çeviri:Hapi Cevdet Yıldız

 

(*)-Çerkes Meclisi,eski Rus takvimine göre 13 haziran 1861’de toplanmıştı,ancak,günümüz  takvimine göre,bu tarih doğru değildir.Asıl tarih,12 gün ileriye kaydırmayla bulunabilir,eski takvime göre 13 Haziran'ın bugünkü karşılığı  25  Haziran'dır.Eski Rus tarihleri daima 12 gün ileri kaydırılarak güncellenebilir.Buna göre,Rus-Kafkas Savaşı'nın bitişini ve Rusların Kafkasya'yı istilâ ettiklerini duyurmak  amacıyla, 21 mayıs 1864'te Kbaada köyü çayırında yaptıkları bilinen tören,bugünkü takvime göre 21 Mayıs'ta değil, 2 haziran 1864'te yapılmıştı.-hcy

(**)-Çar II.Aleksandr.Çar’ın Kafkasya ziyareti ve Adıgelerle buluşması için Bkz.Dr.Yemıj Ruslan,  “Soçi Meclisi ve Rus Çar'ı II.Aleksandr ile Buluşma”,Cherkessia.net,Tarih Bölümü;ayrıca "Jıneps"  gazetesi,ağustos 2011 sayısı ile facebook'muza da bakılabilirsiniz.-hcy

(***)- Tüzük (Устав),Krasnodar Kray’ın anayasası hükmündedir ve krayın istekleri gözetilerek, federal merkez tarafından kabul edilip yayınlanır.Tüzük,federal merkezin  Adıgelere (ve de Şapsığlara) tanımış olduğu  yerli ulus statüsünü  belirtmiyor,yani  Krasnodar Kray'ın yerlisi olan Adıgeleri yok hükmünde sayıyor.-hcy

 

 Not:Tire içindeki yazılar çevirmene aittir.Resim ise,“Adıge maq” gazetesinden ve Adıge tarihçi Hotko Samir’in Rusça bir tarih yazısından alıntılanarak tarafımızdan  eklenmiştir.-hcy

 

 

 

Çerkes Meclisi’nin 150’nci Kuruluş Yılı…

12 Eylül 2011 Pazartesi, 23:33 · tarihinde Hapi Cevdet Yıldız tarafından eklendi
 

Çerkes Meclisi’nin 150’nci Kuruluş Yılı…

 

 

  Soçi’de (Шъачэ) Rusya’daki Adıge/Çerkes sivil toplum örgütlerinin katıldığı bir toplantı düzenlendi ve Çerkes Meclisi’nin açılışının 150’nci  yılı  anıldı.

 Soçi’nin Psışşuape (Lazarevsk) ilçesi ile Soçi Merkez ilçesi (rayonu) sınırında yaşanmış olan tarihsel olaylar bize çok şeyi anlatıyor.13 Haziran 1861 günü, Çerkeslerin (Adıgelerin) uzun yıllardan beri sürdürdükleri özgürlük ve bağımsızlık mücadeleleri tarihinin bir dönüm noktası oldu.O gün,Şapsığlar,Vıbıhlar ve Abzahların birleşik öncülüğünde, 12 Adıge soyunun (лIaкъо) temsilcileri Büyük Meclisi (Хэсэшхо) açmak üzere bir araya geldiler ve orada ulusumuzu temsilen bir  Büyük Bağımsız Meclis oluşturduklarını dünyaya ilân ettiler.Bu oluşum daha sonra Çerkes Meclisi adıyla anılır oldu.

 Ulusun kurduğu bu devletin yasama ve yönetim aygıtları,ulusun devlet yapısının da temeli oldu.Daha önceleri Çerkes toprağında kendi başına buyruk yaşayan topluluklar,atılan bu adımla   bir araya getirilmiş ve birleştirilmiş oldu.Fakat Meclis,uzun  ömürlü olamadı,haziran 1861’den mayıs 1864’de değin yaşayabildi.

 …Ünlü Meclis’in  toplanmış olduğu yer de belirlendi.Bu yerde şimdi “Stavropolye” adlı bir dinlenme ve sağlık tesisi bulunuyor.DÇB örgütü (Дунэе Адыгэ Хасэ),sözkonusu  anma toplantısının,Meclis’in toplandığı  yerde yapılmasını kararlaştırdı.Meclis,-aslında- 25 haziran günü açılmıştı (*).Bu yerde ulusumuz açısından yaşamsal düzeyde önem taşıyan çok sayıda politik karar alınmıştı.Psah’e Irmağı (Псахэ) vadisine Adıge soylarının/klanlarının (адыгэ лIакъохэм) önderleri gelmişlerdi,her biri tanınmış olan biriydi,anayurt sevgileri sınırsız olan kişilerdi bunlar.Her biri anayurt için canını vermeye hazırdı.Karandıko Berzeg Hace (Къэрандыкъо Бэрзэдж Хьаджэ),Barakay İsmail (Бэрэкъэе Исмахьилэ),Babıko Hace,Degumıko Hace ve daha başkaları öylesine yürekli  kişilerden idiler.Meclis’in oluşturulması ve çalışma biçiminin belirlenmesi  işi iki hafta kadar bir  zaman almıştı.Çerkes Büyük Bağımsızlık Meclisi’ne 15 üye seçildi,Adıge alt etnik toplulukları/aşiretleri (адыгэ субэтносхэм) adına,Başkanlık makamına (Iэшъхьэ­тет IэнатIэр), oybirliğiyle  Karandıko Berzeg Hace getirildi.Bu da soydaşlarımızın ona büyük bir saygı duymakta olduklarının bir  kanıtıydı.

 Bu  yerin 1 km uzağında,Psah’e Irmağının sol   yamacında “Stavropolye” dinlenme tesisinin ana binası bulunuyor.Meclis için gerekli olan binalar,mahkeme binası,cami ve daha başka binalar o yerde inşa edilmişti.Soydaşlarımız diplomatik işlere de eğildiler,Kafkasya’ya gelecek olan Rus İmparatoru/Çar  ile görüşmek üzere Taman limanına temsilciler gönderilmişti(**).Londra ve İstanbul’a da elçiler/temsilciler gönderiliyordu.Meclis’i dağıtmak için Rus askeri yetkilileri ellerinden geleni yapıyorlardı.Kutaisi genel valisi Kulübakinin,denizden bir çıkartma birliği yollayarak,Temmuz 1862’de meclis binasını yaktırdı.Ancak Meclis,çalışmalarına ara vermedi.O tarihten sonra,Meclis’in oturumları  Berzeg Hace’nin   köyü olan Mutıh’ua’da (Мутыхуа) (şimdiki ‘Plastunki’ köyü) yapılmaya başlandı.Çerkes Meclisi’nin son toplantısı ise,savaşın bitiminden  önce  yapıldı.Son toplantı yeri Kbaada köyü (şimdiki‘Krasnaya Polyana’)  idi.

-Çerkes Meclisi’nin açıldığı bu yerde toplanmış olmamız,ulusumuzu yeniden bütünleştirme mücadelemizde büyük bir tarihî  önem taşıyor,burada bulunmamız, atalarımıza duyduğumuz  saygının bir kanıtıdır,-dedi DÇB Başkanı Ajah’e Kanşewebıy (Ажьахэ Къаншъэобый).-Adıgey,Kabardey-Balkar,Karaçay-Çerkes,Krasnodar Kray,Karadeniz Kıyısı Şapsığ ve Abhazya’daki Adıge sivil toplum örgütleri adına buraya gelen ve ortak amacımızı paylaşan soydaşlarıma teşekkür ediyorum.  

Toplantıya katılanlar Meclisimiz tarihi açısından önem taşıyan yerleri ve  en uzaktaki Kbaada köyünü de ziyaret ettiler.Meclis’in son kez bundan 150 yıl önce toplanmış olduğu da açıklığa kavuşturulmuş oldu.Soydaşlarımız ellerinde Adıge/Çerkes bayrakları ile,ulusumuzun yürüdüğü zorlu yolları izleyerek yürüdüler.Atalarımızın,anayurdun bağımsızlığı ve özgürlük uğruna, savaş cehenneminin  içinde canlarını verdiklerini anlattılar.Asırlık ulu kestane ağacı gölgesinde Şapsığ toplum parlamentosu Onursal Başkanı T’eşu Murdin’in çaldığı kemençenin (şıç’epşıne) çıkardığı ezgiler,acı nağmeler,bize  eski zorlu günleri  yeniden yaşattı,o zorlu günlerin havasını yeniden solumamızı sağladı.

 -Biz Adıge’yiz,Çerkes’iz,Soçi’nin yerlileri,aborojinleriyiz.Devlet yetkililerinin ve  -Rus- sivil toplum kuruluşlarıınn bizlere gereken saygıyı göstermelerini umuyor ve bekliyoruz,-dedi Karadeniz Kıyısı Şapsığları Yaşlılar Konseyi Başkanı Ğoşo Ruslan.

 Çerkes Meclisi’nin 150’nci yılını anma toplantısında DÇB yürütme kurulu üyeleri Yedıc Memet ve Beğuş’e Adam ile Adıgey Adıge Xase örgütü Başkanı Hapaye Arambıy,Kabardey-Balkar Adıge Xase örgütü Başkanı Haşşuıts’e Muhamed,Karaçay-Çerkes Gençlik Örgütü (ныбжьыкIэ Ха­сэ) Başkanı Jıjıw Timur (Жьыжьыу Тимур) ve daha başkaları  da birer konuşma yaptılar.Konuşmacılardan bazıları Krasnodar Kray Tüzüğü’nde (Устав) (***) düzeltmeler yapılması gerektiğini,Krasnodar Kray’da yerli bir toplum olarak Adıgelerin (Çerkelerin) yaşadığının belirtilmesi gerektiğini,Kuban ulusal marşında ve tekstinde (marşın sözlerinde) bulunan  ve Krasnodar Kray  topraklarında yaşayan Müslümanları aşağılayıcı    ifadelerin  silinmeleri gerektiğini, 2014 yılının Rus-Kafkas Savaşı’nın sona erişinin 150’nci yılı olacağını ve bu tarihsel gerçeğin  unutulmaması gerektiğini  dile getirdiler.Bu önemli günü karşılamak üzere Adıgelerin Dünya Kongresi’ni (Адыгэхэм я Дунэе Зэфэс) toplamanın tam  zamanı olduğu da belirtildi.

 

Nıbe Anzor

Şapsığ gazetesi muhabiri

Adıge maq,12 Eylül 2011

Çeviri:Hapi Cevdet Yıldız

 

(*)-Çerkes Meclisi,eski Rus takvimine göre 13 haziran 1861’de toplanmıştı,ancak,günümüz  takvimine göre,bu tarih doğru değildir.Asıl tarih,12 gün ileriye kaydırmayla bulunabilir,eski takvime göre 13 Haziran'ın bugünkü karşılığı  25  Haziran'dır.Eski Rus tarihleri daima 12 gün ileri kaydırılarak güncellenebilir.Buna göre,Rus-Kafkas Savaşı'nın bitişini ve Rusların Kafkasya'yı istilâ ettiklerini duyurmak  amacıyla, 21 mayıs 1864'te Kbaada köyü çayırında yaptıkları bilinen tören,bugünkü takvime göre 21 Mayıs'ta değil, 2 haziran 1864'te yapılmıştı.-hcy

(**)-Çar II.Aleksandr.Çar’ın Kafkasya ziyareti ve Adıgelerle buluşması için Bkz.Dr.Yemıj Ruslan,  “Soçi Meclisi ve Rus Çar'ı II.Aleksandr ile Buluşma”,Cherkessia.net,Tarih Bölümü;ayrıca "Jıneps"  gazetesi,ağustos 2011 sayısı ile facebook'muza da bakılabilirsiniz.-hcy

(***)- Tüzük (Устав),Krasnodar Kray’ın anayasası hükmündedir ve krayın istekleri gözetilerek, federal merkez tarafından kabul edilip yayınlanır.Tüzük,federal merkezin  Adıgelere (ve de Şapsığlara) tanımış olduğu  yerli ulus statüsünü  belirtmiyor,yani  Krasnodar Kray'ın yerlisi olan Adıgeleri yok hükmünde sayıyor.-hcy

 

 Not:Tire içindeki yazılar çevirmene aittir.Resim ise,“Adıge maq” gazetesinden ve Adıge tarihçi Hotko Samir’in Rusça bir tarih yazısından alıntılanarak tarafımızdan  eklenmiştir.-hcy

 

 

 

Çerkes Meclisi’nin 150’nci Kuruluş Yılı…

Nıbe Anzor
 
 9 Mayıs 2012
 

 

 

 

  Soçi’de (Шъачэ) Rusya’daki Adıge/Çerkes sivil toplum örgütlerinin katıldığı bir toplantı düzenlendi ve Çerkes Meclisi’nin açılışının 150’nci  yılı  anıldı.

 Soçi’nin Psışşuape (Lazarevsk) ilçesi ile Soçi Merkez ilçesi (rayonu) sınırında yaşanmış olan tarihsel olaylar bize çok şeyi anlatıyor.13 Haziran 1861 günü, Çerkeslerin (Adıgelerin) uzun yıllardan beri sürdürdükleri özgürlük ve bağımsızlık mücadeleleri tarihinin bir dönüm noktası oldu.O gün,Şapsığlar,Vıbıhlar ve Abzahların birleşik öncülüğünde, 12 Adıge soyunun (лIaкъо) temsilcileri Büyük Meclisi (Хэсэшхо) açmak üzere bir araya geldiler ve orada ulusumuzu temsilen bir  Büyük Bağımsız Meclis oluşturduklarını dünyaya ilân ettiler.Bu oluşum daha sonra Çerkes Meclisi adıyla anılır oldu.

 Ulusun kurduğu bu devletin yasama ve yönetim aygıtları,ulusun devlet yapısının da temeli oldu.Daha önceleri Çerkes toprağında kendi başına buyruk yaşayan topluluklar,atılan bu adımla   bir araya getirilmiş ve birleştirilmiş oldu.Fakat Meclis,uzun  ömürlü olamadı,haziran 1861’den mayıs 1864’de değin yaşayabildi.

 …Ünlü Meclis’in  toplanmış olduğu yer de belirlendi.Bu yerde şimdi “Stavropolye” adlı bir dinlenme ve sağlık tesisi bulunuyor.DÇB örgütü (Дунэе Адыгэ Хасэ),sözkonusu  anma toplantısının,Meclis’in toplandığı  yerde yapılmasını kararlaştırdı.Meclis,-aslında- 25 haziran günü açılmıştı (*).Bu yerde ulusumuz açısından yaşamsal düzeyde önem taşıyan çok sayıda politik karar alınmıştı.Psah’e Irmağı (Псахэ) vadisine Adıge soylarının/klanlarının (адыгэ лIакъохэм) önderleri gelmişlerdi,her biri tanınmış olan biriydi,anayurt sevgileri sınırsız olan kişilerdi bunlar.Her biri anayurt için canını vermeye hazırdı.Karandıko Berzeg Hace (Къэрандыкъо Бэрзэдж Хьаджэ),Barakay İsmail (Бэрэкъэе Исмахьилэ),Babıko Hace,Degumıko Hace ve daha başkaları öylesine yürekli  kişilerden idiler.Meclis’in oluşturulması ve çalışma biçiminin belirlenmesi  işi iki hafta kadar bir  zaman almıştı.Çerkes Büyük Bağımsızlık Meclisi’ne 15 üye seçildi,Adıge alt etnik toplulukları/aşiretleri (адыгэ субэтносхэм) adına,Başkanlık makamına (Iэшъхьэ­тет IэнатIэр), oybirliğiyle  Karandıko Berzeg Hace getirildi.Bu da soydaşlarımızın ona büyük bir saygı duymakta olduklarının bir  kanıtıydı.

 Bu  yerin 1 km uzağında,Psah’e Irmağının sol   yamacında “Stavropolye” dinlenme tesisinin ana binası bulunuyor.Meclis için gerekli olan binalar,mahkeme binası,cami ve daha başka binalar o yerde inşa edilmişti.Soydaşlarımız diplomatik işlere de eğildiler,Kafkasya’ya gelecek olan Rus İmparatoru/Çar  ile görüşmek üzere Taman limanına temsilciler gönderilmişti(**).Londra ve İstanbul’a da elçiler/temsilciler gönderiliyordu.Meclis’i dağıtmak için Rus askeri yetkilileri ellerinden geleni yapıyorlardı.Kutaisi genel valisi Kulübakinin,denizden bir çıkartma birliği yollayarak,Temmuz 1862’de meclis binasını yaktırdı.Ancak Meclis,çalışmalarına ara vermedi.O tarihten sonra,Meclis’in oturumları  Berzeg Hace’nin   köyü olan Mutıh’ua’da (Мутыхуа) (şimdiki ‘Plastunki’ köyü) yapılmaya başlandı.Çerkes Meclisi’nin son toplantısı ise,savaşın bitiminden  önce  yapıldı.Son toplantı yeri Kbaada köyü (şimdiki‘Krasnaya Polyana’)  idi.

-Çerkes Meclisi’nin açıldığı bu yerde toplanmış olmamız,ulusumuzu yeniden bütünleştirme mücadelemizde büyük bir tarihî  önem taşıyor,burada bulunmamız, atalarımıza duyduğumuz  saygının bir kanıtıdır,-dedi DÇB Başkanı Ajah’e Kanşewebıy (Ажьахэ Къаншъэобый).-Adıgey,Kabardey-Balkar,Karaçay-Çerkes,Krasnodar Kray,Karadeniz Kıyısı Şapsığ ve Abhazya’daki Adıge sivil toplum örgütleri adına buraya gelen ve ortak amacımızı paylaşan soydaşlarıma teşekkür ediyorum.  

Toplantıya katılanlar Meclisimiz tarihi açısından önem taşıyan yerleri ve  en uzaktaki Kbaada köyünü de ziyaret ettiler.Meclis’in son kez bundan 150 yıl önce toplanmış olduğu da açıklığa kavuşturulmuş oldu.Soydaşlarımız ellerinde Adıge/Çerkes bayrakları ile,ulusumuzun yürüdüğü zorlu yolları izleyerek yürüdüler.Atalarımızın,anayurdun bağımsızlığı ve özgürlük uğruna, savaş cehenneminin  içinde canlarını verdiklerini anlattılar.Asırlık ulu kestane ağacı gölgesinde Şapsığ toplum parlamentosu Onursal Başkanı T’eşu Murdin’in çaldığı kemençenin (şıç’epşıne) çıkardığı ezgiler,acı nağmeler,bize  eski zorlu günleri  yeniden yaşattı,o zorlu günlerin havasını yeniden solumamızı sağladı.

 -Biz Adıge’yiz,Çerkes’iz,Soçi’nin yerlileri,aborojinleriyiz.Devlet yetkililerinin ve  -Rus- sivil toplum kuruluşlarıınn bizlere gereken saygıyı göstermelerini umuyor ve bekliyoruz,-dedi Karadeniz Kıyısı Şapsığları Yaşlılar Konseyi Başkanı Ğoşo Ruslan.

 Çerkes Meclisi’nin 150’nci yılını anma toplantısında DÇB yürütme kurulu üyeleri Yedıc Memet ve Beğuş’e Adam ile Adıgey Adıge Xase örgütü Başkanı Hapaye Arambıy,Kabardey-Balkar Adıge Xase örgütü Başkanı Haşşuıts’e Muhamed,Karaçay-Çerkes Gençlik Örgütü (ныбжьыкIэ Ха­сэ) Başkanı Jıjıw Timur (Жьыжьыу Тимур) ve daha başkaları  da birer konuşma yaptılar.Konuşmacılardan bazıları Krasnodar Kray Tüzüğü’nde (Устав) (***) düzeltmeler yapılması gerektiğini,Krasnodar Kray’da yerli bir toplum olarak Adıgelerin (Çerkelerin) yaşadığının belirtilmesi gerektiğini,Kuban ulusal marşında ve tekstinde (marşın sözlerinde) bulunan  ve Krasnodar Kray  topraklarında yaşayan Müslümanları aşağılayıcı    ifadelerin  silinmeleri gerektiğini, 2014 yılının Rus-Kafkas Savaşı’nın sona erişinin 150’nci yılı olacağını ve bu tarihsel gerçeğin  unutulmaması gerektiğini  dile getirdiler.Bu önemli günü karşılamak üzere Adıgelerin Dünya Kongresi’ni (Адыгэхэм я Дунэе Зэфэс) toplamanın tam  zamanı olduğu da belirtildi.

 

Nıbe Anzor

Şapsığ gazetesi muhabiri

Adıge maq,12 Eylül 2011

Çeviri:Hapi Cevdet Yıldız

Notlar: 

(*)-Çerkes Meclisi,eski Rus takvimine göre 13 haziran 1861’de toplanmıştı,ancak,günümüz  takvimine göre,bu tarih doğru değildir.Asıl tarih,12 gün ileriye kaydırmayla bulunabilir,eski takvime göre 13 Haziran'ın bugünkü karşılığı  25  Haziran'dır.Eski Rus tarihleri daima 12 gün ileri kaydırılarak güncellenebilir.Buna göre,Rus-Kafkas Savaşı'nın bitişini ve Rusların Kafkasya'yı istilâ ettiklerini duyurmak  amacıyla, 21 mayıs 1864'te Kbaada köyü çayırında yaptıkları bilinen tören,bugünkü takvime göre 21 Mayıs'ta değil, 2 haziran 1864'te yapılmıştı.-hcy

(**)-Çar II.Aleksandr.Çar’ın Kafkasya ziyareti ve Adıgelerle buluşması için Bkz.Dr.Yemıj Ruslan,  “Soçi Meclisi ve Rus Çar'ı II.Aleksandr ile Buluşma”,Cherkessia.net,Tarih Bölümü;ayrıca "Jıneps"  gazetesi,ağustos 2011 sayısı ile facebook'muza da bakılabilirsiniz.-hcy

(***)- Tüzük (Устав),Krasnodar Kray’ın anayasası hükmündedir ve krayın istekleri gözetilerek, federal merkez tarafından kabul edilip yayınlanır.Tüzük,federal merkezin  Adıgelere (ve de Şapsığlara) tanımış olduğu  yerli ulus statüsünü  belirtmiyor,yani  Krasnodar Kray'ın yerlisi olan Adıgeleri yok hükmünde sayıyor.-hcy

 

 Not:Tire içindeki yazılar çevirmene aittir.Resim ise,“Adıge maq” gazetesinden ve Adıge tarihçi Hotko Samir’in Rusça bir tarih yazısından alıntılanarak tarafımızdan  eklenmiştir.-hcy

 

 

 

 
  Bugün 8 ziyaretçi (19 klik) kişi burdaydı!  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol