Karadeniz kıyısı Şapsığları Adıge Xase örgütü VIII. Olağan Kongresi Tuapse kentinde yapıldı.

Kongre iki aylık bir hazırlık çalışması sonunda gerçekleştirildi. 150 temsilcinin katıldığı kongrede değişik sorunlar ele alındı. Ulusal kıyafetlerle ulusal el işi ürünlerin sergilenmeleri görevi Ṡeps (Ц1эпс/ Ципка) köyünden  K’uraşın Marine'ye (Quraşın Marine) verilmişti, “Adıgey’in Edebiyat Dünyası”  adlı sergi, Psıbe, Aguy-Şapsığ ve Ḱodeŝhaṕe köylerinden gelen çocuk aktivistlerin sunduğu gösteriler zevkle izlendi,  Adıge Xase ile yöre (Krasnodar Kray) yöneticilerinin samimi birlikteliğini, işbirliğini vurgulayan fotoğraflar da beğeniyle izlendi.

Kongreye Krasnodar Kray vali yardımcısı, Valilik içişleri şube müdür yardımcısı Ćermıt Muhdin, Tuapse kenti Belediye Başkanı Vladimir Lıbanev, Soçi Belediye Başkanı yardımcısı Viktor Filonov, DÇB (Duneye Adıǵe Xase) Başkanı Seĥureko Havti, Kabardey-Balkar Adıge Xase örgütü Başkanı Hafıtse Muhammed  (ХьэшIуцIэ Мухьамэд/Hařıṡe Muhamed), Rusya Ermenileri Birliği, Rusya Grekleri Birliği Psışuap (Psıřap/ Lazarevsk) şubeleri temsilcileri, Kazaklar ve Kıyıboyu Şapsığe yöresi yaşlıları katıldılar. Adıge Cumhuriyeti Ulusal İşler, Dış ülkelerde Yaşayan Soydaşlarla İlişkiler ve Haber Alma Komitesi Başkanı Ŝheleĥo Asker  (ŞhalahoAsker) de kongreye bir kutlama mesajı gönderdi.

Şapsığe Adıge Xase örgütü Başkanı Ćaćıĥu Mecid  (Çaçuh Mecid) faaliyet raporunu okudu, geçtiğimiz dört yıl boyunca Kıyıboyunda yaşayan Şapsığların ekonomik, sosyal ve kültürel sorunlarını çözmek için yapılan çalışmaları ve omuzlanan sorumlulukları dile getirdi. Kongre boyunca yaşlılar, gençler, dernek üyeleri ve köylüler de söz alıp konuştular.

Kongrede dile getirilen görüş ve talepler karara bağlandı ve kongre sonuç bildirisine alındı. Şapsığ Parlamentosu Başkanlığına Ćaćıĥu Mecid yeniden seçildi. Birinci Başkan yardımcılığına Kalej (Keleĵ) köyünden Hartıv Hamid, diğer yardımcılıklara Psışuap (Psıřap) ilçesine bağlı Axıntam ( Ahıntam) köyünden Łıf  Ĥalid, Tuapse ilçesine bağlı Aguy-Şapsığ köyünden Ŝheleĥo Sefer, Soçi Merkez ilçesinden Haçmamıko Vyaçeslav seçildiler.

Şapsığ Toplum Parlamentosu’na toplam 35 üye seçildi. Başkan ve dört yardımcısı dışında, alt komitelerin 24 başkanı, prezidyumun (yürütme kurulunun) 6 üyesi seçildi, bu bağlamdaTumenski köyünden Čınţıĵ Hamid (Çuntıj Hamid), Thağapŝ köyünden Xeşx Rusĺan (Heşh Ruslan), Aguy-Şapsığ köyünden Nıbe Cambulet, Hacıko köyünden Ŝıĵ Musa, Soçi kentinde yerleşik Haćemız Doletbıy, “Şapsugiya” gazetesi yayın yönetmeni Nıbe Anzor  da üyeliklere seçilenler arasında. Kalej köyü Yaşlılar Meclisi Başkanı Hartıv Canbêk de parlamento üyeliğine seçilenlerden.

Kongrede Krasnodar Kray Valisi Venyamin Kondratev’in teşekkür yazıları Adıge Xase örgütü aktif elemanlarına verildi. Bu görevi Ćermıt Muhdin yerine getirdi. Çalışkanlığı ile ün yapmış kişilerden Ćaćıĥu Mecid (Psıřap), Mefeğel Selim (Aguy-Şapsığ), Alele Sefer (Aguy-Şapsığ), Ačmıĵ Ayse (Axıntam/ Ahıntam), Čınţıĵ Hamid (Tumenski), Ačmıĵ Hasan (Psıbe), Ĥuşt Zavır (Şexeqeyışxu), Haçmamıko Vyaçeslav (Soçi), Nıbe Canbulet (Aguy-Şapsığ), Ŝheleĥo Medin (Aguy-Şapsığ), Xeşx Rusĺan (Thağapŝ), Ŝheleĥo Sefer (Aguy-Şapsığ) ve Neğuč Rusĺan’a teşekkür yazıları verildi.    

Soçi Belediye Başkanı Birinci yardımcısı Viktor Filonov, Soçi Kenti yöneticisi ve Belediye Başkanı  Anatoliy Pahomov adına “Soçi kentinin toplumsal ve politik yaşamına yaptığı katkılar nedeniyle”  hazırlattığı madalyayı Şexeqey (Bolşoy Kiçmay) köyü Yaşlılar Meclisi Başkanı, Adıge Cumhuriyeti onursal öğretmeni Ŝheleĥo Selim’e verdi.

Tuapse Kent yöneticisi ve Belediye Başkanı Vladimir Lıbanev  Ćermıt Muhdin’e, ayrıca Nıcepsıĥo beldesi (Novomihailovsk) Yaşlılar Meclisi Başkanı Ačmıĵ Rusĺan’a, Ṡeps köyü Yaşlılar Meclisi Başkanı Ŝheleĥo Anatoliy’e “Tuapse ilçesinin gelişmesi konusundaki katkıları nedeniyle” adlı liyakat nişanlarını taktı.

Nıbe Anzor,

Şapsığ Gazetesi muhabiri

Adıǵe mak, 2 Temmuz 2015

Çerkesçe'den Çeviren: Hapi Cevdet Yıldız

***

02 июль 2015

Зэфэсыр  ТIуапсэ щыкIуагъ

Хы ШIуцIэ Iушъом щыпсэурэ ша­псы­гъэхэм я Адыгэ Хасэ ия VIII-рэ отчет-хэдзын зэфэс бэмышIэу ТIуа­псэ щыкIуагъ.

Ащ изыфэгъэхьазырын мэ­зитIум ехъу пэIуагъэхьагъ. ЛIы­кIуи 150-рэ фэдиз зыхэлэжьэ­гъэ зэфэсым Iофыгъуабэ къы­щаIэтыгъ. Лъэпкъ шъуашэхэмрэ лъэпкъ IэрышIхэмрэ якъэ­гъэлъэгъонхэр къуаджэу ЦIэпс щыщ КIуращын Маринэ къыгъэ­хьазырыгъагъэх, къэгъэлъэгъо­нэу «Адыгеим илитературэ идунай» зыфиIорэм, кIэлэцIыкIу художественнэ коллективхэу къуаджэхэу Псыбэ, Агуй-Ша­псы­гъэ, КодэшъхьапIэ къарыкIы­гъэхэм яконцертхэм ягуапэу яплъы­гъэх. Адыгэ Хасэмрэ шъо­лъырым ихабзэ икъулыкъухэмрэ язэдэлэжьэныгъэ къизыIо­ты­кIырэ сурэт къэгъэлъэгъонри цIыфхэм агу рихьыгъ.

Зэфэсым хэлэжьагъэх Краснодар краим ивице-губернатор игуадзэу, иадминистрацие Iэ­кIоцI политикэмкIэ ­идепартамент идиректор игуадзэу КIэрмыт Мухьдинэ, ТIопсэ районым ипащэу Владимир Лыбаневыр, къа­лэу Шъачэ имэр иапэрэ гуа­дзэу Виктор Филоновыр, Дунэе Адыгэ Хасэм ипрезидентэу Сэхъурэкъо Хьаути, Къэбэр­тэе-Бэлъкъарым и Адыгэ Хасэ итхьаматэу ХьэшIуцIэ Мухьамэд, Урысыем ис ермэлхэм я Союзрэ Урысыем ис урымхэм я Союзрэ я ПсышIопэ къу­тамэхэм ялIыкIохэр, ­къэзэкъхэр, хы шIуцIэ Iушъом щыпсэурэ  на­­хьыжъхэр. Адыгэ Республикэм лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэ­гъухэм адыряIэ зэпхыныгъэ­хэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет итхьа­матэу Шъхьэлэхъо Аскэр ишIу­фэс тхылъ зэфэсым къыще­джагъэх.

Адыгэ Хасэм итхьаматэу КIа­кIыхъу Мэджыдэ иотчет ­доклад зыфэгъэхьыгъагъэр блэкIыгъэ илъэсиплIым къыкIоцI хыIушъом щыпсэурэ шапсыгъэхэм ясоциальнэ-экономикэ, якультурэ хэ­хъоныгъэкIэ Iофыгъоу щыIагъэхэр зэрэзэшIуахыгъэхэр ыкIи пшъэрылъэу зыфагъэуцужьыхэрэр ары. Нахьыжъхэри, ныбжьы­­кIэхэри, хасэм хэтхэри, ­къо­­­джэдэс къызэрыкIохэри зэ­фэсым къыщыгущыIагъэх.

ЯшIошIхэу зэфэсым къыщаIуа­гъэхэр ыкIи предложениеу къыщахьыгъэхэр кIэух унашъом ха­гъэхьагъэх. Общественнэ парламентым итхьаматэу КIакIыхъу Мэджыдэ хадзыжьыгъ. Тхьаматэм иапэрэ гуадзэу агъэнэфагъ къуаджэу Къэлэжъ щыщэу Хьартыу Хьамед, гуадзэхэр: Псы­шIо­пэ районымкIэ - ­поселкэу Ахынтамэ щыщ ЛIыф Хъалид, ТIопсэ районымкIэ - къуа­джэу Агуй-Шапсыгъэ щыщ Шъхьэ­лэхъо Сэфэр, Шъачэ и Гупчэ районкIэ  - Хьачмамыкъо Вячеслав.

Общественнэ парламентэу нэбгырэ 35-рэ зыхэтыр зэфэсым щызэхащагъ. Тхьаматэмрэ ащ игодзиплIырэ анэмыкIэу, пэублэ организациехэм япэщэ 24-р, президиумым хэт нэбгы­ри 6-р - поселкэу Тюменскэм щыщ ЦунтIыжъ Хьамед, къуа­джэу Тхьагъапшъэ щыщ Хэшх Руслъан, Агуй-Шапсыгъэ щыщ Ныбэ Джамбулэт, Хьаджыкъо щыщ Шъыжъ Мусэ, къалэу Шъа­чэ дэс ХьакIэмыз Долэтбый, гъэзетэу «Шапсугием» иредактор шъхьаIэу Ныбэ Анзор хасэм хэхьагъэх. Джащ фэдэу хасэм хадзыгъ къуаджэу Къэлэжъ иве­теранхэм я Совет итхьа­матэу Хьартыу Джанбеки.

Краснодар краим игубернатор ипшъэрылъхэр зыгъэцэкIэрэ Вениамин Кондратьевым ирэзэныгъэ тхылъхэр Адыгэ ­Хасэм нахь чанэу хэлажьэхэрэм зэфэ­сым щаратыжьыгъэх. КIэрмыт Мухьдин ары ащ фэдэ пшъэрылъ лъапIэр зыгъэцэкIагъэр. Дэгъоу Iоф зышIагъэкIэ зыцIэ къыраIуагъэхэм ащыщых лъытэ­ныгъэшхо зыфашIыхэу, ныбжь зэфэшъхьаф зиIэхэу, лъэныкъо хэхыгъэхэм афэ­гъэ­за­гъэхэу КIа­кIыхъу Мэджыд (п. Псы­шIуап), Мэфэгъэл Сэлым (Агуй-Ша­псыгъ), ­Алэлэ Сэфэр (Агуй-Ша­псыгъ), Ацумыжъ Айсэ (п. Ахынтам), Цун­тIыжъ Хьамед (п. Тю­менский), Ацумыжъ Хьасан (Псыбэ), Хъущт Заур (ШэхэкIэишху), Хьачмамыкъо Вячеслав (Шъачэ), Ныбэ Джамбулэт (Агуй-Шапсыгъ), Шъхьэлэхъо Мэдин (Агуй-Шапсыгъ), Хэшх Рус­лъан (Тхьагъапшъ), Шъхьэлэхъо Сэфэр (Агуй-Шапсыгъ), Нэгъуцу Руслъан (Агуй-Шапсыгъ).

Шъачэ иапэрэ вице-премьерэу Виктор Филоновым ирэзэныгъэ тхылърэ курортым ипа­щэу Анатолий Пахомовым пшъэрылъ зэрафишIыгъэм теткIэ медалэу «Къалэу Шъачэ иобщест­веннэ, иполитикэ щыIэныгъэ иIахь зэрэхишIыхьагъэм фэшI» зыфиIорэмрэ ШэхэкIэй иветеранхэм я Совет итхьаматэу, Адыгэ Республикэм изаслуженнэ кIэлэегъаджэу Шъхьэлэхъо Сэлым къыфагъэшъошагъ.

Муниципалитетым ипащэу Вла­димир Лыбаневым КIэрмыт Мухьдинэ, поселкэу Ныджэпсыхъо инахьыжъхэм я Совет итхьаматэу Ацумыжъ Рус­лъан, селоу ЦIэпс инахьыжъхэм я Со­вет итхьаматэу Шъхьэлэхъо Анатолий бгъэхэлъ тамыгъэу «ТIопсэ районым ихэхъоныгъэ яIахьышхо зэрэхашIыхьагъэм фэшI» зыфиIорэр зэфэсым щаритыжьыгъ.

Ныбэ Анзор.